Bu Katılımcı Kitabı, temel arabuluculuk eğitimine katılacak olan olan arabulucu adayları için, “Türkiye’de Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Uygulamalarının Geliştirilmesi” Projesi kapsamında, Avrupa Konseyi, CEPEJ (Avrupa Adaletin Etkinliği Komisyonu) uluslararası uzmanlarının rehberliğinde ulusal uzmanlar tarafından geliştirilmiştir. Proje; İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (Sida) ve Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı tarafından birlikte finanse edilmekte ve Avrupa Konseyi tarafından Aralık 2014 – Eylül 2017 tarihleri arasında uygulanmaktadır.
Projenin genel hedefi arabuluculuk uygulamalarının etkili şekilde uygulanmasıyla hukuk uyuşmazlıklarının çözümü için gerekli olan maliyet ve sürenin azaltılmasını sağlayarak adaletin etkinliğinin geliştirilmesidir.
Projenin özel hedefleri,
1. Türkiye’de hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğun etkin şekilde uygulanmasını sağlayacak yasama ortamının geliştirilmesinin desteklenmesi;
2. Hukuk uyuşmazlıklarında etkili arabuluculuk pilot uygulamalarına dayalı olarak Türkiye için uygulanabilir bir modelin geliştirilmesi;
3. Eğitim kapasitesinin güçlendirilmesi;
4. Arabulucular, hâkimler, avukatlar, sivil toplum ve toplum bireyleri arasında arabuluculuğun rolü ve işlevi konusunda farkındalığın artırılmasıdır.
Arabuluculuk Türkiye’de yeni bir kavramdır. Bu bağlamda arabuluculuk, Türk Hukuk Sistemi’ne 22 Haziran 2012 tarihinde 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ve birincil mevzuata ek olarak 26 Ocak 2013 tarihinde Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliğinin yayımlanmasıyla uygulanmaya başlamıştır.
Bu çalışmalarda, “Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuğa İlişkin Rec (2002) 10 Sayılı Tavsiye Kararı” ve “Avrupa Adaletin Etkinliği Komisyonu (CEPEJ) Aile ve Hukuk Arabuluculuğuna İlişkin Tavsiye Kararı’nın Daha İyi Uygulanmasına Yönelik Kabul Ettiği Rehber İlkeler CEPEJ (2007) 14” den kaynak olarak yararlanılmıştır. Avrupa Konseyi – CEPEJ uzmanları, CEPEJ İlkeleri’ne dayalı olarak, standartlaştırılmış ve yeterli eğitim programlarının tasarlanmasına yardımcı olmak amacıyla çalışmalara destek olmuşlardır.
Proje’nin eğitim bileşeni kapsamında yapılan çalışmaların bir ürünü olan bu Katılımcı Kitabı, temel arabuluculuk eğitimine katılan arabulucu adaylarının eğitim öncesinde işlenecek olan konunun üzerinde çalışmaları ve konuları daha detaylı olarak okuyarak eğitim oturumlarına hazır gelmeleri amacıyla hazırlanmıştır. Katılımcı Kitabında temel arabuluculuk eğitimi konularını içeren 14 modül yer almaktadır. “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Farklılık ve Arabuluculuk” başlığını taşıyan 11’inci Modül’de temel arabuluculuk eğitimi süresince toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda vurgulanması gereken noktalara ilişkin temel bilgiler yer almaktadır. Bu modülde yer alan bilgilerin amacı, katılımcıların toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki farkındalığını artırmak ve arabuluculuk sürecindeki önemine dikkat çekmektir.
Temel arabuluculuk eğitim programı tasarlama çalışmasının bir parçasını oluşturan bu kitabın hazırlanmasında arabuluculuk eğitimi ile ilgili bütün paydaşların görüşlerinin alındığı ihtiyaç analizi sonuçlarından yararlanılmıştır. Katılımcı Kitabındaki konular Eğitici Kitabına paralel olarak hazırlanmıştır. Eğitici ve Katılımcı Kitaplarının hazırlanmasında farklı disiplinlerden gelen modül yazarları sadece sorumlu oldukları modüllere değil, Proje ekiplerinin ve editörlerinin de katkılarıyla, karşılıklı etkileşimde bulunarak tüm modülleri incelemiş ve kendi alanlarıyla ilgili katkı sunmuşlardır.